meallamatia.blogspot.gr

meallamatia.blogspot.gr

Παρασκευή 10 Μαΐου 2013

ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΙ ΠΡΩΙΜΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ ALZHEIMER ΣΤΟ ΔΗΜΟ ΙΛΙΟΥ

 
Η Νόσος Alzheimer είναι νεύρο εκφυλιστική νόσος με προοδευτική και μη αναστρέψιμη εξέλιξη
 
Βασικό χαρακτηριστικό της είναι η ανάπτυξη πολλαπλών γνωστικών ελλειμμάτων και έκπτωση της μνήμης, κυρίως της επεισοδιακής (γεγονότα που έχουν ήδη συμβεί). Άλλο χαρακτηριστικό είναι η ταχεία λήθη η οποία σχε΄τίζεται με τη δυσκολία εγγραφής και ανάκλησης πληροφοριών που αποκτήθηκαν πρόσφατα. Διατηρείται η ανάμνηση γεγονότων της προηγούμενης ζωής. Ο ασθενής παρουσιάζει κλιμακούμεννη δυσκολία στην εκφορα του λόγου (αφασία) στην ικανότητα να ολοκληρώνει έργο παρόλο που διατηρείται η κινητικότητα (απραξία), την αδυναμία αναγνώρισης και κατονομασίας αντικειμένων (αγνωσία) και διαταραχές εκτελεστικής λειτουργίας. Η έναρξή της είναι ύπουλη και εξελίσσεται με την πάροδο του χρόνου.
 
Η επίπτωση της άνοιας αυξάνει γεωμετρικά με την ηλικία. Πλήτει το 1% των ατόμων έως 60 ετών, το 5% τους άνω των 65, το 20% του άνω των 75 και 40% τους άνω των 85 ετών.
Αυτή τη στιγμή παγκοσμίως πάσχουν 26.000.000 άτομα. Στην Ευρώπη διαγιγνόσκονται ετήσια περισσότερα περιστατικά Άνοιας από Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια, Σακχαρώδη Διαβήτη και Ca μαστού. Η αύξηση του Μέσου Όρου ηλικίας και η έκθεση σε επιβαρυντικούς παράγοντες αυξάνουν και τα κρούσματα της νόσου.
 
Ο κρυφός ασθενής
 
Όταν διαγιγνώσκεται  Νόσος Alzheimer  σε ένα άτομο πάντα υπάρχει ο λεγόμενος "κρυφός ασθενής". Η επιθετικότητα (λεκτική-σωματική), οι ψευδαισθήσεις, παραληματικές ιδέες, οι αγχώδεις διαταραχές, η κατάθλιψη, οι διαταραχές κύκλου ύπνου εγρήγορσης, η περιπλάνηση, οι δυσαναγνωρίσεις κλπ που εκδηλώνουν οι ασθενείς (γνωστέ ως Συμπεριφορικά και Ψυχολογικά Συμπτώματα Άνοιας) επιβαρύνουν σημαντικά τον φροντιστή. Έτσι συχνά εμφανίζει αγχώδεις διαταραχές και κατάθλιψη. Αναφορικά με την σωματική τους υγεία αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο εισαγωγής τους στο νοσοκομείο ενώ καταναλώνουν εντυπωσιακά περισσότερα συνταγογραφημένεα φάρμακα. Καθώς αποδιοργανώνεται το βιολογικό ρολόι του ασθενούς ο φροντιστής θα πρέπει να βρίσκεται σε εγρήγορση 36 ώρες το 24ωρο. Αποκόπτεται από τον κοινωνικό περίγυρο, εγκαταλλείπει την εργασία, διαταράσσονται οι οικογενειακές σχέσεις. Ο περιθάλπων πάσχει ως βιο-ψυχο-κοινωνική οντότητα. Τόσο στην Ευρώπη όσο και στις Η.Π.Α. η πλειοψηφεία των ασθενών (80%) παραμένουν στο σπίτι τους και περιθάλπτονται από τους οικείους τους. Η προς όφελος του ασθενούς παραμονή στο οικογενειακό περιβάλλον δεν πρέπει να συνεπάγεται την εναπόθεση του φορτίου φροντίδας στην οικογένεια. Οφείλουμε να αναπτύξουμε Υποστηρικτές Δομές.
 
Θεραπευτικές προσεγγίσεις
 
Φαρμακευτική αγωγή. Σήμερα υπάρχει θεραπεία συμπτωμάτων της Νόσου Alzheimer.Τα σκευάσματα τα οποία είναι διαθέσιμα επιδρούν θετικά στις γνωστικές λειτουργίες αλλά και την καθημερινή λειτουργικότητα και τις διαταραχές συμπεριφοράς των ασθενών σε όλα τα στάδια της νόσου. Σειρά μελετών έχουν δείξει ότι η πρώιμη έναρξη της θεραπείας έχει καλύτερα αποτελέσματα και καθυστερεί σημαντικά την εξέλιξη της νόσου (Σακκά Π.2009)
Οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις από εξειδικευμένους επαγγελματίες αποδεικνύονται αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των Συμπεριφορικών και Ψυχιατρικών Συμπτωμάτων στην Άνοια, και χωρίς παρενέργειες. Βελτιώνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς και του φροντιστή. Η ένταξη του ασθενούς σε πρόγραμμα νοητικής ενδυνάμωσης σε συνδυασμό με την φαρμακευτική αγωγή ενισχύει σημαντικά τις εναπομείνασες δεξιότητες του ασθενούς (Δέγλερης Ν. 2008).
 
Η σημασία τηε έγκαιρης ανίχνευσης είναι τεράστια καθώς μας δίνει την δυνατότητα να παρέμβουμε έγακιρα. Ο κλινικός και παρακλινικός έλγχος, η χρήση νευροψυχολογικών δοκιμασιών μας επιτρέπει να διαγνώσουμε την άνοια, τον τύπο της (Alzheimer, Αγγειακού τύπου, Parkinson, κλπ) καθώς και το στάδιο στο οποίο βρίσκεται ο ασθενής, εντούτοις η Άνοια υποδιαγιγνώσκεται καθώς:
-τα συμπτώματα συγχέονται με το φυσιολογικό γήρας
-υπάρχει φόβος για την διάγνωση
-υπάρχει δυσκολία στην ανίχνευση των πρώιμων σταδίων από τους Ιατρούς
-τα άτομα με άνοια και οι συγγενείς τους απευθύνονται αργοπορημένα σε εξειδικευμένες υπηρεσίες (Bond et al 2005).
 
Συνήθως απευθύνονται στον ιατρό όταν ο ηλικιωμένος εμαφανίζει επιθετική συμπεριφορά, απόσυρση, ο λόγος είναι παραληρηματικός, έχει ψευδαισθήσεις. Πρώιμα συμπτώματα όπως δυσκολία ανάκλησης στην μνήμη πρόσφατων γεγονότων, η συμμετοχή σε συζητήσεις, δυσκολίες να κατασκευάσει πράγματα, παρόλο που γίνονται αντιληπτά από άτομα του περιβάλλοντος του δεν αξιοποιούνται ως ενδείξεις για προληπτικό έλεγχο.
 
Οι προβλέψεις αναφορικά με τον επιπολασμό της νόσου είναι δυσοίωνες καθώς στην Ελλάδα αυτή την στιγμή νοσούν 160.000 άτομα και υπολογίζεται ότι το 2050 θα ξεπερνούν τις 500.000 (Σκαρμέας Ν.2008). Από την άλλη πλευρά αισιόδοξα μηνύματα φθάνουν από την ιατρική έρευνα για την εξέλιξη των υπαρχουσών θεραπειών φαρμακευτικών και μη και την ανάπτυξη εμβολίου.
 
Μέχρι την στιγμή που θα είμαστε σε θέση να αναστρέψουμε την πορεία της νόσου, οφείλουμε να παρέχουμε υποστηρικτική βοήθεια στους ασθενείς και τους περιθάλποντες. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση λόγω της αμεσότητας στη σχέση της με τον πολίτη μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο αξιοποιώντας τις δομές που ήδη υπάρχουν και δημιουργώντας νέες - αυτόνομα ή με συμπράξεις δήμων- προκειμένου να εκπληρώσει την αποστολή της στο επίπεδο πρόληψης και της Α' βάθμιας φροντίδας υγείας. Η δικτύωση των υπηρεσιών και η ανάπτυξη και αξιοποίηση του Εθελοντισμού αποτελούν τον ακρογωνιαίο λίθο του εγχειρήματος.
 
Ο ΔΗΜΟΣ ΙΛΙΟΥ ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΞΕΚΙΝΗΣΕΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΩΝ ΜΝΗΜΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΣΕ ΑΤΟΜΑ Γ' ΚΑΙ Δ' ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΟΥ ΔΙΑΝΕΜΟΥΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ. ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, Α' ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΤΟΥ ΑΙΓΙΝΗΤΕΙΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΜΟΝΑΔΑ ΨΥΧΟΓΗΡΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΠΕΙΡΑΙΑ.
 
Πρωταρχικός στόχος είναι η έγκαιρη ανίχνευση συμπτωμάτων άνοιας και κατάθλιψης και η παραπομπή για κλινική αξιολόγηση του ηλικιωμένου από τον θεράποντα ιατρό του. Η άνοια και η κατάθλιψη στην Γ' και Δ' ηλικία υποδιαγιγνώσκονται και υποθεραπεύονται σε όλο το κόσμο.
 
Η έγκαιρη ανίχνευση είναι πρωταρχικής σημασίας σήτημα καθώς συμβάλλει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς αλλά και του περιθάλποντος και συνεπάγεται εξοικονόμηση πόρων.
 
Από το 2009 έχουν εξετασθεί 430 άτομα άνδρες και γυναίκες ηλικίας 55 ετών και άνω. Σημαντικό ποσοστό αυτών παρακολουθούνται σε βάθος τετραετίας ενώ στις 13 Μαϊου 2013 ξεκινά η επανεξέταση των ηλικιωμένων. Υπάρχει η δυνατότητα πρώτης εξέτασης όσων από τους δημότες μας το επιθυμούν και είναι άνω των 55 ετών.
 
Η εθελοντική συμμετοχή του Νευρολόγου-Ψυχιάτρου Dr Νίκου Δέγλερη Δ/ντη της Μονάδας Ψυχογηριατρικής του κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Πειραιά, έδωσε την δυνατότητα σε όσους υποβλήθηκαν κατ' αρχήν σε αξιολόγηση των διαταραχών μνήμης με τη χρήση δοκιμασιών (tests) να έχουν εξειδικευμένη ιατρική βοήθεια και ιδιαίτερα δημότες μας που ήταν ανασφάλιστοι.
 
Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας πραγματοποιηθηκαν για 2 συνεχείς χρονιές (έτη 2009-2010 και 2011-2012) Πρόγραμμα Νοητικής Ενδυνάμωσης (Brain Stimulation) στα οποία συμμετείχαν συνολικά 48 άτομα. Τα προγράμματα αυτά βασίζονται στην αρχή της ευπλαστότητας του εγκεφάλου (plasticity) που επιτρέπει την δημιουργία νέων νευρωνικώων συνάψεων ακόμα και σε προχωρημένη ηλικία. Τα προγράμματα αυτά είναι ιδιατέρως αποτελεσματικά στο προ της άνοιας στάδιο, την Ήπια Γνωστική Διαταραχή (Mild Cognitive Impairment) και την αρχόμενη άνοια. Σε ασθενείς με μέσης βαρύτητας άνοια βελτιώνει την κλινική εικόνα ως προς τον περιορισμό της απάθειας, της διέργεσης και άλλων ψυχολογικών και ψυχιατρικών συμπτωμάτων.
 
Ο Δήμος Ιλίου συμβάλλει στην επιστημονική πρόοδο και γνώση διεξάγοντας προοπτική επιδημιολογική μελέτη τα αποτελέσματα της οποίας είναι ιδιαίτερα σημαντικά και έχουν ανακοινωθεί σε διεθνή και εθνικά Συνέδρια.
 
Συνεργαζόμαστε άμεσα με την Α' Ψυχιατρική Κλινική του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Αιγινήτειο Νοσοκομείο και τη Μονάδα Ψυχογηριατρικής του κέντρου Ψυχικής Υγιεινής Πειραιά. Στην πόλη μας έχουν πραγματοποιηθεί 2 Επιστημονικές Ημρίδες για την ενημέρωση επαγγελματιών και του κοινού γύρω από την Νόσο Alzheimer και 6 ενημερωτικές ομιλίες στα ΚΑΠΗ του Δήμου μας.
 
Από τις 13 Μαϊου 2013 ξεκινά νέος κύκλος ενημερωτικών ομιλιών για τη Νόσο στα ΚΑΠΗ της Πόλης.
 
 
Ανδρέας Απ. Σόλιας
Κοινωνικός Λειτουργός Δήμου Ιλίου
Συνεργάτης Α' Ψυχιατρικής Κλινικής ΕΚΠΑ-Αιγινήτειο Νοσοκομείο
 
 
 
 
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου