ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΚΩΝ ΧΩΡΙΩΝ SOS ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕ Η ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΗ ΕΚΠΟΜΠΗ "ΜΕ ΑΛΛΑ ΜΑΤΙΑ"

Μια απλή κίνηση είναι αρκετή για να δώσει χαμόγελα σε αρκετά παιδιά…

Στο στούντιο του «this is radio» και στην εκπομπή «Με άλλα Μάτια» με τον Βαγγέλη Αυγουλά, φιλοξενήθηκε ο κ. Μενέλαος Τσαούσης, υπεύθυνος του κέντρου στήριξης παιδιού και οικογένειας των παιδικών χωριών SOS Αθήνας

Τα παιδικά χωριά SOS Ελλάδας στα πλαίσια της φροντίδας για το παιδί και την οικογένεια ξεκίνησαν το 1999 στην Αθήνα (περιοχή Κυψέλης) τη λειτουργία του πρώτου Κέντρου Στήριξης Παιδιού & Οικογένειας. Βασικός σκοπός του προγράμματος, που αποτέλεσε και το πρώτο άνοιγμα του Σωματείου στην ευρύτερη κοινότητα, ήταν η εφαρμογή μιας ολοκληρωμένης πολιτικής πρόληψης στην ψυχική Υγεία η οποία περιελάμβανε:

• Την πρώιμη ανίχνευση των καταστάσεων στις οποίες τα παιδιά λειτουργούν υπό δυσμενείς συνθήκες ανάπτυξης.
• Την έγκαιρη διάγνωση που περιλαμβάνει την ταχεία πραγματοποίηση των απαραίτητων διαγνωστικών ελέγχων και την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας.
• Την εγκατάσταση της κατάλληλης θεραπείας και των ενεργειών αποκατάστασης με στόχο την κατά το δυνατόν αποτροπή της χρονιότητας των διαταραχών και την παγίωση δυσμενών αποτελεσμάτων για την οικογένεια.
• Τη λειτουργία εργαστηρίων με θεραπευτικό χαρακτήρα με στόχο την ανάπτυξη της επικοινωνίας και της συναισθηματικής έκφρασης των παιδιών.

Ο κ. Μενέλαος Τσαούσης, υπεύθυνος του κέντρου στήριξης παιδιού και οικογένειας των παιδικών χωριών SOS Αθήνας, μας μίλησε για τα παιδικά χωριά SOS και το πολύτιμο έργο που επιτελούν:

«Καταρχήν τα παιδικά χωριά SOS Ελλάδος είναι μέλος της διεθνούς οργάνωσης παιδικά χωριά SOS που ιδρύθηκαν στην Αυστρία μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, ο ιδρυτής ήταν ο Hermann Gmeiner. Τα παιδικά χωριά SOS δεν είναι κρατική δομή είναι ένα σωματείο ιδιωτικού δικαίου – μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με πολυεπίπεδη και ουσιαστική δράση εδώ και αρκετά χρόνια στην Ελλάδα.

Όταν μια οικογένεια απευθυνθεί σ’ εμάς θα εξυπηρετηθεί άμεσα, καθώς δεν έχουμε μεγάλη λίστα αναμονής. Κατευθείαν, γίνεται εκτίμηση των οικονομικών στοιχείων της οικογένειας, μέσα από τον έλεγχο της κοινωνικής υπηρεσίας. Τα παιδικά χωριά SOS ουσιαστικά δουλεύουν στο κομμάτι της προστασίας των παιδιών με την αποκατάσταση του οικογενειακού περιβάλλοντος.

Τα παιδικά χωριά SOS αναπτύχθηκαν αρχικά ως δομές που παρέχουν στέγη με απώτερο σκοπό να δημιουργηθούν οικογένειες, προκειμένου να γίνει η αποκατάσταση του οικογενειακού περιβάλλοντος σε παιδιά που λόγω είτε κακοποίησης είτε παραμέλησης δεν μπορούν να μείνουν μαζί με την οικογένεια τους. Σ’ αυτό το σημείο να τονίσουμε ότι τα παιδικά χωριά SOS έχουν την επιμέλεια αυτών των παιδιών». Στη συνέχεια, ο κ. Τσαούσης μας ξεκαθάρισε ότι δεν έχει διαπιστωθεί στις μέρες μας, να αφήνουν οι γονείς το παιδί τους στα παιδικά χωριά SOS, λόγω οικονομικών δυσκολιών: «μπορεί να υπάρχουν κάποιες αιτήσεις αλλά δεν μας οδηγούν σε τέτοιου είδους συμπεράσματα. Στα παιδικά χωριά SOS, σε εθνικό επίπεδο, φιλοξενούνται 1000 οικογένειες, στην Αθήνα είναι περίπου 300 οικογένειες. Σαφώς και επιθυμούμε να βοηθήσουμε όσες περισσότερες οικογένειες μπορούμε αλλά δυστυχώς πρέπει να βάλουμε κάποια όρια τα οποία έχουν να κάνουν με τις δυνατότητες που έχουμε ως δομή.

Στα σπίτια μένουν αγόρια και κορίτσια μαζί και πολύ – πολύ συχνά υπάρχουν και αδέλφια μεταξύ τους και τα αδέλφια πάντα η προσπάθεια είναι να είναι στον ίδιο χώρο… στα προγράμματα φιλοξενίας των παιδικών χωριών SOS, μιλάμε για το παιδικό χωριό SOS στη Βάρη, στη Θεσσαλονίκη στο Πλαγιάρη και στην Αλεξανδρούπολη, καθώς επίσης και στον ξενώνα κακοποιημένων βρεφών στο SOS Ελίζα και στις στέγες νέων συνολικά με κάποιες διακυμάνσεις είναι περίπου 200 παιδιά… στο ξενώνα είναι από μηδέν ετών, στα παιδικά χωριά είναι από 4 ή 5 χρονών μέχρι τα 16 χρόνια περίπου χωρίς να είναι απόλυτες αυτές οι ηλικίες πάντα γίνεται μια εκτίμηση ξεχωριστή για κάθε παιδί. Μετά τα 16 τους χρόνια συνήθως τα παιδιά πηγαίνουν στις στέγες νέων αυτή τη στιγμή λειτουργεί στην Αθήνα στη Νέα Σμύρνη η στέγη νέων, αντίστοιχα και στη Θεσσαλονίκη όπου εκεί λειτουργούν με πιο αυτόνομες διαδικασίες προετοιμάζονται για την ενήλικη ζωή τους. Οι στέγες νέων είναι δομές των παιδικών χωριών SOS» μας είπε χαρακτηριστικά ο κ. Τσαούσης.

Γίνεται κατανοητό ότι 300 οικογένειες είναι ένας αρκετά υψηλός αριθμός αν σκεφτείτε ότι τους παρέχετε και συμβουλευτική υποστήριξη πέρα σαφώς από την υλική (τρόφιμα, ρούχα, σχολικά είδη). Οποιοσδήποτε θελήσει μπορεί να ενημερωθεί για τη δράση των παιδικών χωριών μέσα από το site www.sos-villages.gr, από τη σελίδα στο facebook, καθώς και στο τηλέφωνο 210-8650111, καθημερινά από τις 9π.μ. – 7μ.μ.

Κλείνοντας, ο κ. Τσαούσης αναφέρθηκε στο πολύ σημαντικό ρόλο που επιτελούν οι θείες SOS, καθώς είναι οι γυναίκες αυτές οι οποίες έχουν έναν υποστηρικτικό ρόλο της μητέρας. Αυτές οι γυναίκες αντικαθιστούν στα ρεπό τις μητέρες και γίνονται κι αυτές με τη σειρά τους πρόσωπα αναφοράς για τα παιδιά. Επίσης, ο κ. Τσαούσης μας τόνισε τη σημαντική συνεισφορά των εθελοντών στα παιδικά χωριά SOS και το πόσο βοηθούν τόσο στο κομμάτι της δημιουργικής απασχόλησης όσο και σε διοικητικά ζητήματα. Η ανάγκη τους για εθελοντές εκπαιδευτικούς είναι πολύ μεγάλη αυτή την περίοδο και συγκεκριμένα για το κέντρο στήριξης Αθήνας χρειάζονται εθελοντές εκπαιδευτικούς για μαθησιακή υποστήριξη όπως φιλόλογους, μαθηματικούς κ.ά

Στη συνέχεια, είχαμε τηλεφωνική επικοινωνία με τον κ. Στέργιο Σιφνιό, Διευθυντή κοινωνικής εργασίας και έρευνας των παιδικών χωριών SOS όπου αρχικά τον ρωτήσαμε σχετικά με το περιστατικό της μικρής Μαρίας και τη δημοσιότητα που έλαβε το ζήτημα αλλά και το στιγματισμό του κοριτσιού από τη στιγμή που οι φωτογραφίες του είδαν το φως της δημοσιότητας. «Είναι σαφές ότι το κάθε παιδί δεν πρέπει να στιγματίζεται με οποιαδήποτε προσωπική του ιστορία γιατί το ακολουθεί σ’ όλη του τη ζωή. Ένα τέτοιο τραύμα πρέπει να κλείσει χωρίς να ανοίγει κάθε τόσο» μας είπε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Σιφνιός αναφέρθηκε στο ρόλο που έχει στα παιδικά χωριά SOS, όπου ασχολείται με την πλαισίωση των προγραμμάτων αλλά και τον προγραμματισμό τόσο κάποιων προγραμμάτων που έχουν να κάνουν κυρίως με την υποστήριξη της οικογένειας. Το δεύτερο κομμάτι με το οποίο ασχολείται ο κ. Σιφνιός είναι η δικτύωση των παιδικών χωριών SOS, όπου έχουν αρκετές συνεργασίες τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο όπως με το Δίκτυο δικαιωμάτων του παιδιού. Επίσης, είναι πολύ σημαντικές αυτές οι συνεργασίες γιατί ανταλλάσουν τεχνογνωσία αλλά και σημαντικές πληροφορίες με σκοπό να βελτιώνονται συνεχώς. Η Ελλάδα σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια έχει βελτιωθεί αρκετά αλλά όσον αφορά την εκπαίδευση των παιδιών δεν έχει κάνει καμία πρόοδο. Στη συνέχεια μας μίλησε για την κοινωνική αλληλεγγύη: «Η κοινωνική αλληλεγγύη πρέπει να είναι και οργανωμένη. Δεν μπορεί να επαφίεται απλώς σε κάποιες ομάδες, που από μόνες τους καλά κάνουν και κάποιος πρέπει να θαυμάζει την προσπάθεια, την ατομική ή την πιο ομαδική στο να βοηθήσει το συνάνθρωπο αλλά κάποιος πρέπει να αναλάβει την ευθύνη να το οργανώσει όλο αυτό για να γίνει ουσιαστική δουλειά. Πολλοί μας λένε μα  κι εμείς δίνουμε συσσίτια, δίνουμε φαγητό, βοήθεια κ.ά. πολύ καλά κάνετε αλλά αν αυτό δεν πλαισιωθεί με ένα πρόγραμμα τέτοιο που θα είναι ολοκληρωμένη η πλαισίωση της οικογένειας, αυτή η κοινωνική αλληλεγγύη δυστυχώς θα είναι μισή, δε θα βοηθήσει ουσιαστικά το συνάνθρωπο» μας είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σιφνιός, ο οποίος μας μίλησε επίσης και για την υποβάθμιση της παιδικής προστασίας στην Ελλάδα: «Η υποβάθμιση της παιδικής προστασίας στην Ελλάδα μέσα στα χρόνια της κρίσης είναι τεράστια. Δηλαδή αξίζει τον κόπο κανείς να κάνει μια μικρή έρευνα να δει πόσο έχουν αλλάξει στο χειρότερο οι δομές και ο τρόπος λειτουργίας των δομών όπως π.χ. το κέντρο βρεφών Μητέρα, όπως ιδρύματα κρατικά παιδοπόλεις ή κέντρα παιδικής μέριμνας κ.λ.π., πόσο έχουν δυσκολέψει εκεί τα πράματα είτε γιατί δεν υπάρχει προσωπικό είτε δεν υπάρχουν στοιχειώδη πράματα για τα παιδιά και αυτό κανείς αξίζει τον κόπο να το δει» είπε χαρακτηριστικά.

Τέλος, έθιξε ένα πολύ σοβαρό θέμα το οποίο θα μπορούσαμε να πούμε ότι ταλανίζει αρκετά χρόνια την ελληνική κοινωνία: «Όταν καμιά φορά μας καλούν και μας κάνουν αιτήματα είτε φορείς είτε ιδιώτες για κάποιον έφηβο από 14 χρονών και πάνω εμείς επειδή δεν αφήνουμε ποτέ κάτι αν δεν το ψάξουμε πάρα πολύ να δούμε πώς θα το καλύψουμε, ακόμα κι αν δεν μπορούμε εμείς να το καλύψουμε το περιστατικό εκεί βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Από 14 χρονών και πάνω μην πω από 13 χρονών και πάνω ακόμα κι αν δεν υπάρχει παραπτωματικότητα στη μέση ένα παιδί το οποίο για χ λόγους βρίσκεται εκτός της βιολογικής του οικογένειας, για χ κοινωνικούς λόγους δεν υπάρχει που να πάει. Ακούγεται τρελό, ακούγεται ίσως απίθανο έτσι είναι όμως…» ανέφερεο κ. Σιφνιός.

Έπειτα, στην εκπομπή παρενέβει ο κ. Νίκος Καΐτσας, υπεύθυνος ανθρώπινου δυναμικού, ο οποίος μας μίλησε για τον πολύ σημαντικό ρόλο της μητέρας SOS. Μας είπε ότι ουσιαστικά το πρόσωπο αυτό προσπαθεί να αναπληρώσει το ρόλο της φυσικής μητέρας και συγκεκριμένα τη φροντίδα που λείπει από το παιδί. Στη συνέχεια, βοηθάει το παιδί να φτιάξει μια επανορθωτική σχέση με τον ενήλικα που συμβολίζει τη μαμά. Επίσης μας τόνισε ότι οι μητέρες SOS «Δεν είναι εθελόντριες, είναι επαγγελματίες… εθελοντικά αποφασίζω να στερηθώ την προσωπική μου ζωή και να μπω σε μια διαδικασία που θα δουλεύω σε 24ωρη βάση για 22 μέρες το μήνα και θα έχω 8 ρεπό» είπε χαρακτηριστικά ο κ. Καΐτσας.

Γίνεται κατανοητό ότι η δουλειά που κάνουν οι μητέρες SOS είναι ουσιαστικά λειτούργημα. Η ίδια απαιτείται να έχει ψυχική δύναμη αλλά και σωματική προκειμένου να μεγαλώσει ακόμα και 5 παιδιά μέσα σ’ ένα περιβάλλον που η ίδια πρέπει να δημιουργήσει ώστε να φαίνεται σαν να είναι μια πραγματική οικογένεια. «Η μαμά SOS όπως και η θεία SOS είναι δύο πρόσωπα για τα οποία 22 μέρες το μήνα ο χώρος εργασίας και ο προσωπικός χώρος είναι το ίδιο πράμα… αυτές οι γυναίκες παίρνουν 8 ρεπό το μήνα για να πάρουν ανάσες και να συνδεθούν με τον έξω κόσμο, ειδάλλως θα φτιάχναμε πολύ ιδρυματικές σχέσεις, παρόλ’ αυτά όπως αντιλαμβάνεστε δεν είναι απλό πράμα ένας άνθρωπος να μπορέσει να μπει σ’ αυτή τη διαδικασία. Έχει πολύ μεγάλες ψυχικές φθορές βέβαια προφανώς όλες αυτές οι γυναίκες για να το κάνουν παίρνουν και πολύ μεγάλη αγάπη απ’ αυτή τη σχέση… αλλά από την άλλη αντιλαμβάνεστε ότι είναι ένα τεράστιο προσωπικό στοίχημα» μας είπε χαρακτηριστικά ο κ Καΐτσας.

Οι μητέρες SOS είναι μεταξύ 33 – 45 ετών, αρχικά μπαίνει δοκιμαστικά προκειμένου να δει και η ίδια αν μπορεί να αντέξει να κάνει κάτι τέτοιο. Να τονίσουμε ότι είναι πολύ σημαντικό η μητέρα να έχει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον στην προσωπική της ζωή προκειμένου να την ενθαρρύνει για αυτό που κάνει διότι αν για παράδειγμα έχει κάποιο σύζυγο που είναι αντίθετος μ’ αυτό που κάνει πιθανότατα πολύ γρήγορα θα σταματήσει να το κάνει. Τα παιδικά χωριά SOS έτσι ξεκίνησαν, με τις μητέρες SOS, όλες οι υπόλοιπες θέσεις είναι επικουρικές για να στηρίξουν ουσιαστικά εκείνες. Το προσωπικό φροντίδας ανέρχεται στα 45 άτομα που είναι οι μητέρες και οι θείες SOS σ’ όλη την Ελλάδα. Αλλά τώρα που ανοίγουν και στην Κρήτη θα χρειαστούν νέο προσωπικό, άνθρωποι που θα εκπαιδευτούν και στη συνέχεια θα δουλέψουν κανονικά. 

Για το πώς μπορεί κανείς να βοηθήσει τα παιδικά χωριά SOS υπεύθυνη είναι η κ. Άννη Κατσούλη, «Δεν χρειάζονται πολλά λεφτά… ο Hermann Gmeiner που ήταν ο ιδρυτής των παιδικών χωριών συνήθιζε να λέει ότι με λίγα χρήματα κάνουν ένα μεγάλο καλό. Δεν χρειάζονται πολλά χρήματα, αυτό που χρειάζεται πάνω απ’ όλα είναι η καλή διάθεση και η καλή καρδιά. Μπορεί κανείς και μ’ ένα απλό τηλεφώνημα είτε από σταθερό είτε από κινητό να καλέσει στο 14567 με χρέωση 2€ +ΦΠΑ. Είναι μια κίνηση αγάπης» μας είπε χαρακτηριστικά η κ. Κατσούλη.

Επίσης, οποιοσδήποτε μπορεί να κάνει μια δωρεά με όσα χρήματα εκείνος επιθυμεί, δεν είναι ανάγκη να δώσει πολλά χρήματα, πολλοί άνθρωποι και λίγα χρήματα μαζί κάνουν ένα μεγάλο καλό. Μπορούν, να μας προσφέρουν τρόφιμα συσκευασμένα που μπορούν πολύ εύκολα να μεταφερθούν, μπορούν να μας προσφέρουν είδη ατομικής υγιεινής ή οικιακής καθαριότητας σαφώς είναι είδη που βοηθούν αρκετά. Όλα αυτά τα είδη μπορεί ο καθένας να τα δώσει είτε στη Βάρη είτε στη Θεσσαλονίκη, αναλόγως με το που μένει. Αν οποιοσδήποτε θελήσει να ενημερωθεί περαιτέρω για τα παιδικά χωριά μπορεί να καλέσει στο τηλέφωνο 2103313661 – 3 καθημερινά από 9π.μ.– 6:30μ.μ., επίσης να ενημερωθεί μέσα από τη σελίδα στο facebook αλλά και μέσα από το site www.sos-villages.gr

Τέλος, η κ. Κατσούλη μας τόνισε ότι το έργο των παιδικών χωριών SOS Ελλάδος στηρίζεται αποκλειστικά και μόνον στις μικρές ή μεγάλες δωρεές από ιδιώτες, εταιρίες και Οργανισμούς. Επίσης, στα έσοδα από διάφορες εκδηλώσεις.

Ερμού 6, 105 63 Αθήνα
Τηλ.: 210-3313661- Φαξ: 2103226652
www.sos-villages.gr, email: sosathens@sos-vilages.gr

Τα Κέντρα Στήριξης Παιδιού και Οικογένειας λειτουργούν:

-Αθήνα: Μεγίστης 23, Τ.Κ.: 11361
Τηλ. 210-8650111
Email: soscenter@sos-villages.gr

-Αλεξανδρούπολη: Αρίστηνο Αλεξ/πολύς, Τ.Κ.: 68100
Τηλ. 25510-51890
Email: sosthraki@sos-villages.gr

-Ηράκλειο Κρήτης: Θεοκρίτου 5, Τ.Κ.: 71303
Τηλ. 2810-222610
Email: soskriti@sos-villages.gr

-Θεσσαλονίκη: Εγνατίας 94, Τ.Κ.: 54623
Τηλ.: 2310-226644
Email: sosthessaloniki@sos-villages.gr

-Καλαμάτα: Βας. Αμαλίας 13, Τ.Κ.: 24100
Τηλ. 27210-98660
Email: soskalamata@sos-villages.gr

-Κομοτηνή: Σκεπαστού 7-11, Τ.Κ.: 69100
Τηλ. 25310-82788
Email: soskomotini@sos-villages.gr